Pinakes | Πίνακες

Résumé :

Περίληψη : Ἡ ἀνὰ χεῖρας μελέτη ἐπιχειρεῖ, μὲ στέρεα ἐπιστημονικὰ καὶ παλαιογραφικὰ δεδομένα, νὰ ἐπιλύσει ἕνα χρονίζον ἐρευνητικὸ ζητούμενο ποὺ ἀφορᾶ τὴν ταυτότητα τοῦ γραφέα ἑνὸς χειρόγραφου κώδικα τοῦ 17ου αἰώνα, ποὺ σήμερα φυλάσσεται στὸ Ἱστορικὸ καὶ Παλαιογραφικὸ Ἀρχεῖο τοῦ ΜΙΕΤ στὴν Ἀθήνα καὶ φέρει τὸν ταξινομικὸ ἀριθμὸ 3, καὶ νὰ ἀναδείξει τὴ σχέση του μὲ τὸν χειρόγραφο κώδικα 42 τῆς Μονῆς Χοζοβιώτισσας στὴν Ἀμοργό. Μέσα στὸ πλαίσιο τῆς ἐν λόγω διερεύνησης ἀποκαλύπτεται γιὰ πρώτη φορὰ ὅτι ὁ κώδικας ἔχει ἐν τέλει ἀντιγραφεῖ ἀπὸ δύο διαφορετικοὺς βιβλιογράφους καὶ μέσω ἐπισταμένης ἀντιβολῆς τῶν γραφῶν ἐντοπίζεται ὁ ἕνας ἀπὸ αὐτούς. Ἐπιπλέον, ἔρχονται στὸ φῶς σημαντικὲς πληροφορίες γιὰ τὰ ἰδιαίτερα χαρακτηριστικὰ γνωρίσματα τῆς γραφῆς ἐπωνύμων κωδικογράφων τῆς ἐποχῆς, ξεδιπλώνονται ἄγνωστες πτυχὲς τῆς κωδικογραφικῆς τους δραστηριότητας καὶ ἀποδίδονται σὲ αὐτοὺς ἀνυπόγραφα χειρόγραφα, συμβάλλοντας ἔτσι στὴν προαγωγὴ τῶν γνώσεών μας γιὰ τὴ μεταβυζαντινὴ κωδικολογικὴ ἔρευνα καὶ κατ’ ἐπέκταση γιὰ τὴν ἱστορία τῆς χειρόγραφης παράδοσης τῶν κειμένων. Λέξεις κλειδιά: χειρόγραφο, αὐτόγραφο, ἀντιβολὴ γραφῶν, παλαιογραφία, βιβλιογράφος, Χοζοβιώτισσα, Ἀθήνα. Résumé : Cette étude tente, à l'aide de données scientifiques et paléographiques solides, de résoudre une question de recherche de longue date concernant l'identité du scribe d'un codex manuscrit du XVIIe siècle, actuellement conservé dans les archives historiques et paléographiques du MIET à Athènes et portant le numéro taxonomique 3, et de mettre en évidence sa relation avec le codex manuscrit 42 du monastère de Chozoviotissa à Amorgos. Dans le cadre de cette enquête, il est révélé pour la première fois que le codex a finalement été copié par deux copistes différents, et un examen minutieux des écritures a permis d'identifier l'un d'entre eux. En outre, des informations importantes sur les caractéristiques particulières de l'écriture des copistes éponymes de l'époque sont mises en lumière, des aspects inconnus de leur activité codicographique sont élucidés et des manuscrits non signés leur sont attribués, contribuant ainsi à l'avancement de nos connaissances de la recherche codicographique post-byzantine et, par extension, de l'histoire de la tradition manuscrite des textes. Mots clés : manuscrit, autographe, autographe, écriture antiphonale, paléographie, bibliographe, Chozoviotissa, Athènes.