Pinakes | Πίνακες - Notice : Hellas, Athēna, Μουσείο Μπενάκη, Μπ., 046

Numéro diktyon : 8081

Cote catalogue :

Zizica-Couroupou 20

Type de cote : Actuelle

Titre : Tetraeuangelium; Apocalypsis

Auteurs de la notice :

Rédigé par : VAN ELVERDINGHE Emmanuel
Vérifié par : DIRKSE Saskia
Remanié par : VAN ELVERDINGHE Emmanuel

Equipe référente :

ParaTexBib

Cotes liées :

Cote	Type de relation	Type	Commentaire
France, Chennevières-sur-Marne, Coll. Σ. Ευστρατιάδης, Mss., Sans cote	est une ancienne cote du manuscrit	Ancienne

Copistes, possesseurs & autres :

Nom	Siècle	Dates	Remarque	Nature de la relation	Commentaire	PLP	Pinakes - auteur	IRHT – Personnes
Φιλόθεος Κόκκινος Α΄ πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως	14	?-1379	patriarche de Constantinople (1353-1354; 1364-1376)	autre	Note f. 309v (voir Bianconi 2008)	11917	2326	101194
Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης	?		évêque de Leontopolis (Egypte)	possesseur	Achat à Eustratiadès le 3 septembre 1923			109671
Pietro Filargo	14-15	1339 ca-1410	Né en Crète de parents grecs, entre dans l'ordre des Frères Mineurs en 1357; en 1394, professeur à Pavie, lié avec Gian Galeazzo Visconti; évêque de Novare en 1389; archevêque de Milan en 1402; pape sous le nom d'Alexandre V en 1409	possesseur	Note de possession f. 14v: il reçoit le ms. en don de Maria Paleologina en 1392, alors que Maria accompagnait son fils Jean VII Paléologue en Italie			108992
Μαρία Παλαιολογίνα	14		Fille du tzar de Bulgarie Jean Alexandre, femme d'Andronic IV et mère de Jean VII; nom monastique: Makaria	possesseur	Offre le ms. à Pietro Filargo en 1392 lors d'un voyage en Italie			107261
Δημήτριος ὁ Γέμιστος	14	?-1397		copiste	Estangüi 2023			110760

Identifiants :

Répertoire	Numéro	Url	Remarque
Aland minuscules	2323
CSNTM numérisation	Athèna Benaki 046
Arca	1725

Bibliographie :

Catalogues

Répertoire	Titre	Commentaires	Tome	Pages
	Schmid, 1968, Neue griechische Apocalypsehandschriften	Nº 5		254-255
0055	Gregory, 1912, Griechische Handschriften des N. T. bis zum 1. Juli 1912			477
0057	Dobschütz, 1924, Zur Liste der Neutestamentlichen Handschriften		1	258
0063	Aland et al., 1994, Kurzgefaßte Liste der griechischen Handschriften des Neuen Testaments			181
0470	, Musée Bénaki. Athènes. Guide			34
0781	Eustratiades, 1911, Εὐαγγέλιον Μαρίας τῆς Παλαιολογίνας
R(III)0471	Lappa-Zizica and Rizou-Couroupou, 1991, Κατάλογος ἑλληνικῶν χειρογράφων τοῦ Μουσείου Μπενάκη (10ος-16ος αἰ.)	nº 20		70-73

Éditions utilisant le manuscrit

Répertoire	Titre	Commentaires	Tome	Pages
	Malik and Gerke, 2020, Marginalglossen in GA 2323: Edition und Übersetzung

Études sur le manuscrit

Titre	Commentaires	Pages
Bianconi, 2008, La controversia palamitica. Figure, libri, testi e mani		372-375, pl. 23-24
De Gregorio, 2020, Un’aggiunta su copisti greci del secolo XIV: a proposito di Giovanni Duca Malace, collaboratore di Giorgio Galesiota nell’Athen. EBE 2	Volume de luxe, confectionné dans l'entourage du patriarche Philothée Coccinos un peu avant 1372	203 sq.
Lamberz, 2008, Johannes Kantakuzenos und die Produktion von Luxushandschriften in Konstantinopel in der frühen Palaiologenzeit		146 n. 58
Lappa-Zizicas, 1976, Le voyage de Jean VII Paléologue en Italie		139
Papazoglou, 2008, Ἰωσὴφ Φιλάγρης ἢ Φιλάγριος. Ἕνας λόγιος Κρητικὸς ἱερωμένος καὶ ἀριστοτελικός σχολιαστὴς τοῦ 14ου αἰῶνα. Συμβολὴ στὴν ἱστορία τῆς Βενετοκρατίας στὴν Κρήτη

Catalogue d'exposition

Répertoire	Titre	Commentaires	Tome	Pages
0473	Tsélikas, 1977, Μουσεῖο Μπενάκη. Συλλογὴ χειρογράφων. Δέκα αιώνες ελληνικής γραφής, 9ος-19ος αιώνας	N° 30		38-40; pl. 15

Général

Répertoire	Titre	Commentaires	Tome	Pages
	Acerbi et al., 2021, Manuele Crisolora a Costantinopoli			864
	Estangüi Gómez, 2023, L'identification d'un nouveau secrétaire au patriarcat de Constantinople dans la seconde moitié du 14e siècle: Le cas de Dèmètrios Gémistos ( <i>fl.</i> 1366-† 1397). Avec deux annexes contenant des éléments nouveaux pour l'étude de la carrière de Iôannès Chrysoképhalos Holobôlos

Contenu :

Numéro	Titre	Folios	Siècle	Date	Support Principal	Remarque	Copistes, Possesseurs & Autres	Révision
1.S	Annotationes et prologi	001-14	15	1402-1410?		- Folia 10r-14v uacua sunt sed pars huius unitatis uidentur. - Verisimillime scripta post 1402 (codex a Petro o.f.m. receptus), usque 1410 (mors Petri, qui in interuallo papa factus est nomine Alexander V).

Témoins (6)

Folios	Auteur (Rôle)	Oeuvre	Siècle	Date	Commentaire	Contenu
001v	Annotationes	Annotatio anagraphica possessoris	15	1402-1410?	Exemplum annotationis f. 309v, eadem manu sed serius transcriptum, anno tamen 1402.	Textus Το ιερον και αγιον τουτο ευαγγελιον, εδωρηθη εμοι τω αδελφω Πετρω της ταξεως των αδελφων των ελαχιστων των παρ’ Ιταλοις μινορων καλουμενων, ελεω θεου αρχιεπισκοπω της μητροπολεως της Λιγυστικης Μεδιολανου, επισκοπω Νοβαριας τηνικαυτα οντι, παρα της υψηλοτατης και λαμπροτατης δεσποινης Ρωμαιων και αυγουστης, Μαριας. της μετονομασθεισης Μακαριας. Οτε μετα του υιου αυτης του υψηλοτατου και λαμπροτατου βασιλεως Ρωμαιων κυρου Ιωαννου του Παλαιολογου, ηλθεν εις Τικινιον της Λιγυστικης· αρχοντος τηνικαυτα και ηγεμονευοντος Λιγυων του λαμπροτατου δουκος Μεδιολανου, κυρου Iωαννου Γαλεαζ. κομητος Παπιας οντος· Ετει απο Χριστου, χιλιοστω τριακοστω ενενηκοστω δευτερω.
002-3	Hieronymus Stridonensis	In Matth.: argumentum, incipit "Mattheus ex Iudaea"	15	1402-1410?	Cum scholiis.	Titulus initialis προλογος Ιερωνυμου ει[ς τ]ο (εις το) κατα Ματθαιον αγιον ευαγγελιον. Incipit Ματθαιος εξ Ιουδαιας, ωσπερ τη ταξει πρωτος τιθεται Desinit επιμελως νοεισθαι τοις ζητουσι μη σιωπησαι.
003v-4v	Walafridus Strabo	In Matth.: argumentum, incipit "Matthaeus cum primo praedicasset"	15	1402-1410?		Titulus initialis Ετερος προλογος εις το κατα Ματθαιον ευαγγελιον ετερου. Incipit Ματθαιος επειδη πρωτον εν Ιουδαια το ευαγγελιον εδιδαξε Desinit εν δε τω αετω, το της θεοτητος εξαγγελλεται μυστηριον.
004v-6	Hieronymus Stridonensis	In Marc.: argumentum, incipit "Marcus euangelista dei"	15	1402-1410?	Cum scholiis.	Titulus initialis προλογος εις το κατα Μαρκον ευαγγελιον. Ιερωνυμου. Incipit Μαρκος ο ευαγγελιστης. εκλεκτος θεου, και Πετρου Desinit οτι ο φυτευων και ο ποτιζων, εις εισιν· ο δε αυξανων, θεος:
006-8	Hieronymus Stridonensis	In Luc.: argumentum, incipit "Lucas syrus natione antiochensis"	15	1402-1410?	Cum scholiis.	Titulus initialis προλογος εις το κατα Λουκαν· Ιερωνυμου· Incipit Λουκας Συρος τω γενει. Αντιοχευς. ιατρος την τεχνην Desinit φαινοιμεθα, η τοις ναυτιωσι προσδεδωκεναι.
008-9v	Hieronymus Stridonensis	In Ioh.: argumentum, incipit "Hic est Iohannes euangelista"	15	1402-1410?	Cum scholiis.	Titulus initialis προλογος εις το κατα Ιωαννην ευαγγελιον. Ιερωνυμου. Incipit Ουτος εστιν Ιωαννης ο ευαγγελιστης. εις των μαθητων του κυριου Desinit και τω θεω η της διδασκαλιας παιδευσις τηροιτο. Titulus finalis τελος των εν τοις ευαγγελιοις προλογων του αγιου Ιερωνυμου· ερμηνευθεντες απο του λατινικου.

Numéro	Titre	Folios	Siècle	Date	Support Principal	Remarque	Copistes, Possesseurs & Autres	Révision
2.A	Tetraeuangelium cum prologis, tabulis liturgicis, capitulis, epigr., subscr.; Apocalypsis cum scholiis	015-309	14 med.			F. 1-15 cf. UniProd 1.Q.

Témoins (24)

Folios	Auteur (Rôle)	Oeuvre	Identifiant	Siècle	Date	Commentaire	Contenu	Rev.	Biblio.
015--28	Liturgica	Tabulae liturgicae		14 med.
015-16	Liturgica	Notitia de dispositione lectionum Euangeliorum per annum		14 med.
016-16v	Liturgica	Notitia de modo legendi pericopas euangelicas		14 med.
016v-19v	Liturgica	Synaxarium breue		14 med.				PTB	R(III)0471
019v-27v	Liturgica	Menologium breue		14 med.				PTB	R(III)0471
027v-28	Liturgica	Lectiones pro festis et feriis diuersis		14 med.
029-30v	Capitula librorum biblicorum	In Matth.: capitula		14 med.		Inc. et des. ut ed.
031 marg. sup.	Annotationes	Annotatio maior copistae		14 med.			Textus κυριε βοηθησον.
031-100	Testamentum nouum	Euangelium sec. Matthaeum		14 med.			Titulus currens Apparatus liturgicus Apparatus de capitulis Sectiones numeratae	PTB	R(III)0471
101-102	Capitula librorum biblicorum	In Marc.: capitula		14 med.		Inc. et des. ut ed.
102	Versus et epigrammata	Incipit "οσσα περι Χριστοιο" (von Soden 6)	DBBE Type 2038	14 med.		Inc. et des. ut in DBBE (Sept. 2021).
102v-145	Testamentum nouum	Euangelium sec. Marcum		14 med.			Titulus currens Apparatus liturgicus Apparatus de capitulis Sectiones numeratae	PTB	R(III)0471
145	Subscriptiones librorum biblicorum	In Marc.: von Soden, p. 297-299 [40-58]		14 med.		Standard.
146-148	Capitula librorum biblicorum	In Luc.: capitula		14 med.		Inc. et des. ut ed.
148	Versus et epigrammata	Incipit "Λουκας ηπιοθυμος" (von Soden 7)	DBBE Type 1990	14 med.		Inc. et des. ut in DBBE (Febr. 2018).
148v-222v	Testamentum nouum	Euangelium sec. Lucam		14 med.			Titulus currens Apparatus liturgicus Apparatus de capitulis Sectiones numeratae	PTB	R(III)0471
222v	Subscriptiones librorum biblicorum	In Luc.: von Soden p. 297-299 [40] - [58]		14 med.		Standard.
223v	Capitula librorum biblicorum	In Ioh.: capitula		14 med.		Inc. et des. ut ed.
224-278v	Testamentum nouum	Euangelium sec. Iohannem		14 med.			Titulus currens Apparatus liturgicus Apparatus de capitulis Sectiones numeratae	PTB	R(III)0471
278v	Subscriptiones librorum biblicorum	In Ioh.: von Soden p. 297-299 [40] - [58]		14 med.		Standard.
279-308	Testamentum nouum	Apocalypsis Iohannis	BHG 0920z	14 med.			Titulus initialis Αποκαλυψις του αγιου Ιωαννου του θεολογου: Titulus finalis Titulus currens Apparatus de capitulis	PTB	R(III)0471
279...307	Scholia exegetica biblica	Scholia in Apocalypsin ex Andreae commentario excerpta	PTB G43001	14 med.		Cf. Malik–Gerke 2020.	Incipit Αποκαλυψις η των κρυπτων μυστηριων δηλωσις, καταυγαζομενου του ηγεμονικου: Desinit πολλαι γαρ μοναι· και αλλη δοξα ηλιου:
309v	Annotationes	Annotatio anagraphica possessoris		14 (2/2)	<1372.10>		Textus το ιερον και αγιον ευαγγελιον τουτο [εδοθη παρ’ εμου] τω ευλαβεστατω υιω μου μοναχω και διακονω Θεοδοτω. και οφειλει εχειν τουτο ανενοχλητως ως ιδιον αυτου εις [...] δια τουτο [...] επεσημηναμην τοδε τοις οικειοχει[ροις] (οικειοχειροις) γραμμασι μηνι οκτωβριω [ινδικτιωνος ιαʹ].
309v	Annotationes	Annotatio anagraphica possessoris		15	1402	- Simillima annotationis f. 1v, eadem manu ac UniProd 1.S. - Partim erasa. - Cf. Lappa-Zizicas 1976, p. 141.	Textus [το παρον αγιον] ευαγγελιον, [εδωρηθη εμοι] τω αδελφω [Πετρω]. τη[ς (της) τα]ξεως (ταξεως) των αδελφων των ελαχιστων, των [παρ’ ... Μινο]ρων (Μινορων) καλουμενων, ελεω θεου αρχ[ι]επισκ[οπω] (αρχιεπισκοπω) της μητροπολεως της Λιγυστικης Μεδιολανου επι[σκο]πω (επισκοπω) Νοβαριας· τηνικαυτα οντι παρα της [υψη]λοτατ[ης (υψηλοτατης) και] λαμπροτατης δεσποινης Ρωμαιων [...] Μαρ[ιας (Μαριας) της] μετονομασ[θεισης (μετονομασθεισης) Μακαριας] ... του υιου αυτης του [...] και λαμπροτατου [... Ιωαν]νου (Ιωαννου) του Παλαιολογου, ηλθεν εις [...] Λιγυστικης. αρχοντος [...] και ηγεμονευο[ντος] (ηγεμονευοντος) [... του λαμπροτατου ...] Μεδιολανου, κυρ[ου] (κυρου) [... Πα]πιας (Παπιας) οντος· Ετει [απο Χριστου] ͵ατϞβʹω.