Pinakes | Πίνακες

Textes et manuscrits grecs

Numéro diktyon : 49162

Type de cote : Actuelle

Titre : Tetraeuangelium cum catenis

Auteurs de la notice :

  • Rédigé par : KIM Serguey
  • Rédigé par : Lorrain Agnès
  • Vérifié par : Dirkse Saskia

Equipe référente :

ParaTexBib
Cotes liées Type Partie Commentaire
[Cote] Paris, Bibliothèque nationale de France (BNF), Supplément grec, 1155 Actuelle fragments des Sacra parallela. (UC 17 du Paris. gr. 1155).

Copistes, possesseurs & autres :

Nom Siècle Dates Remarque Nature de la relation Folios Commentaire Bibale Pinakes - dépôt/fonds
Ἅγιον Ὄρος, Μονὴ Μεγίστης Λαύρας possesseur f. 509r
  • 100937
  • 451

Identifiants :

Répertoire Numéro Url Remarque
Aland minuscules 36
Gallica numérisation Coisl. 020
Archives et manuscrits (BNF) Coisl. 020

Bibliographie :

Catalogues

Répertoire Titre Commentaires Tome Pages
1907 Devreesse, 1945, Catalogue des manuscrits grecs. 2, Le fonds Coislin 16-17

Études sur le manuscrit

Répertoire Titre Commentaires Tome Pages
Der Nersessian, 1937, Manuscrits arméniens illustrés des XIIᵉ, XIIIᵉ et XIVᵉ siècles de la Bibliothèque des Pères Mekhitharistes de Venise 48

Général

Répertoire Titre Commentaires Tome Pages
Aletta, 2010, Il Taurin. B.VII.33, "wunderschön hergestellt" 103, n. 14
Atsalos, 2000, Termes byzantins relatifs à la décoration des manuscrits grecs 468 (n. 120) ; 486 (n. 222) ; 500
Brubaker, 2000, Greek Manuscript Decoration in the Ninth and Tenth Centuries : Rethinking Centre and Periphery 515 (n. 5)
Der Nersessian, 1933, The Date of the Initial Miniatures of the Etchmiadzin Gospel 336
Dufrenne, 1991, Rubricateurs et ornemanistes dans les manuscrits écrits en minuscules bouletées 307, 316-318 ; t. 2, p. 169-174 (pl.)
Duplacy, 1977, Manuscrits grecs du Nouveau Testament émigrés de la Grande Laure de l'Athos 167, 169-170, 173, 175 n. 5
Elliott, 2015, A Bibliography of Greek New Testament Manuscripts. Third Edition 136-137
Fonkič, 2000, Aux origines de la minuscule stoudite (les fragments moscovite et parisien de l'oeuvre de Paul d'Egine 172 (n. 13)
Grosdidier de Matons et al., 1991, L'analyse technique des reliures byzantines et la détermination de leur origine géographique (Constantinople, Crète, Chypre, Grèce) 49 n. 92
Irigoin, 1977, Une écriture du Xe siècle: la minuscule bouletée 194
Nelson, 1980, The Iconography of Preface and Miniature in the Byzantine Gospel Book 97
Parpulov, 2022, Middle-Byzantine Evangelist Portraits 13
Rincel, 2022, Les collectionneurs français de manuscrits grecs du Moyen Age à la Révolution [thèse de doctorat de l'Université PSL, Ecole pratique des Hautes Etudes)
Vassis, 2005, Initia carminum byzantinorum
Weitzmann, 1935, Die byzantinische Buchmalerei des 9. und 10. Jahrhunderts 11
Zakharova, 2010, The miniatures of the Imperial Menologia 144 et n. 32 ; fig. 18 ; 145 et n. 36
0051 Soden, 1902, Die Schriften des Neuen Testaments in ihrer ältesten erreichbaren Textgestalt hergestellt auf Grund ihrer Textgeschichte 545 (sub siglo A20)
0100 Browning and Constantinides, 1993, Dated Greek Manuscripts from Cyprus to the Year 1570
0146z Agati, 1992, La minuscola "bouletée"
0192 Omont, 1886, Inventaire sommaire des manuscrits grecs de la Bibliothèque nationale et des autres bibliothèques de Paris et des Départements
1378t Weitzmann, 1996, Die byzantinische Buchmalerei des 9. und 10. Jahrhunderts: Addenda und Appendix 24, 45
1693b Delouis, 2017, La Collection canonique du hiéromoine Macaire retrouvée à Orléans (olim Mikulov I 136, nunc Parisinus Suppl. gr. 1394) A propos de la reliure 74
R(III)0089 Reuss, 1941, Matthäus-, Markus- und Johannes-Katenen nach den handschriftlichen Quellen untersucht 54-55, 72-73, 119, 176, 182-183, 244-245
R(III)1908 Montfaucon, 1715, Bibliotheca Coisliniana, olim Segueriana...
R(III)1914 Astruc and Concasty, 1960, Bibliothèque nationale. Catalogue des manuscrits grecs. Troisième partie : Le Supplément grec, Tome III, numéros 901-1371 316-317

Contenu :

Numéro Titre Folios Siècle Date Support Principal Remarque Copistes, Possesseurs & Autres Révision
1.G Custodiae 001-2 09 Parchemin - Non est reproductum in VMR. - Sunt auulsa ex eodem codice quam fragmentum Paris, BNF, Suppl.gr. 1155, f. 41-44, pars XVII (cf. Astruc-Concasty, Supplément grec, p. 316-317) - Prix d'achat, cf. Devreesse, p. 17: "Au contre-plat supérieur, estimation: γρόσα γ΄ et no. 26; au contre-plat inférieur comptes en grec vulgaire."

Témoins (1)

Folios Auteur (Rôle) Oeuvre Identifiant Recension
ou partie
Auteur de la recension (Rôle) BHG Date Lit. Siècle Date Commentaire Contenu Rev. Biblio.
001r-v, 002r-v Florilegia Sacra parallela
  • CPG 8056
PMLb 9 2 fragmenta.
Titulus initialis
στοιχειον. Περὶ ξενων καὶ φιλοξενιας καὶ ὅτι απαρρησιαστος ο ξενος παντοτε αʹ ἀπο τῆς Γενέσεως
Incipit
ἀναβλέψας Ἀβραὰμ τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ
Desinit
τοῖς κακῶς βουλευθεῖσιν
Titulus initialis
περι ὀρφανῶν καὶ χήρων ηʹ ἀπὸ τῆς εξόδου
Incipit
Πᾶσαν χήραν καὶ ὀρφανὸν. οὐ
Desinit
πένητα. μὴ καταδυναστεὔετε (!)
  • C. Macé
Numéro Titre Folios Siècle Date Support Principal Remarque Copistes, Possesseurs & Autres Révision
2.A Tetraeuangelium cum catenis, canonibus, prologis, capitulis, imag., specialibus 003-511 10 Parchemin - Deest unum folium post f. 4, folia duo post f. 5. (présence de talons). - In initio euang. sec. Matth. annotatio liturgica singula. - Non est reproductum in VMR. - Chaque évangile commence sur un début de cahier. - Pour Marc., Luc. et Ioh., les capitula et l'argument qui précèdent ceux-ci occupent la partie centrale de la double-page, c'est-à-dire la place prévue dans la chaîne pour le texte biblique. Pour Marc. ces deux textes sont à l'encre rouge.
  • C. Macé
Répertoire Numéro Url Remarque
Aland minuscules 36

Témoins (30)

Folios Auteur (Rôle) Oeuvre Identifiant Recension
ou partie
Auteur de la recension (Rôle) BHG Date Lit. Siècle Date Commentaire Contenu Rev. Biblio.
003-4v Eusebius Caesariensis Ep. ad Carpianum
  • CPG 3465.1
  • PTB G11300
10 Textus in rubro in forma crucis positus; inter f. 4 et 5 unum folium deesse uidetur.
Titulus initialis
Εὐσέβιος Καρπιανῶ ἀγαπητῶ ἀδελφῷ. ἐν κυρίῶ χαίρειν
Incipit
Ἀμμώνιος μὲν ὁ Ἀλεξανδρεὺς
Desinit
τὰ παραπλήσια λέγοντας αὐτοὺς εὑρήσεις. ἔρρωσο ἐν κυρίω
005 Canonica Eusebiana Institutio ad usum canonum euangeliorum
  • PTB G11321
10
005v-6v Eusebius Caesariensis Canones Euangeliorum
  • CPG 3465.2
  • PTB G11301
10 Desunt 2 folia (canones β΄-ζ΄) postea f. 5v
007r-v Prologi Librorum Biblicorum In Matth.: argumentum commune 10
Titulus initialis
Ὑπόθεσις τοῦ κατὰ Ματθαίον εὐαγγελίου
Incipit
Κατὰ Ματθαίον τὸ εὐαγγέλιον ἐπιγέγραπται. ἐπειδὴ αὐτὸς ὁ Ματθαῖος ὁ μαθητὴς τοῦ κυρίου. συνεγράψατο τὸ εὐαγγέλιον τοῦτο
Desinit
Ἐπαγγειλάμενος εἶναι μετ᾽ αὐτῶν πάσας τὰς ἡμέρας. ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος.
008-9v Capitula librorum biblicorum In Matth.: capitula 10 Vide opera duae manu posteriori ad f. 9v addita (cf. UC 3.Q). F. 10r uacuum
Desinit
ξηʹ περὶ τῆς αἰτήσεως τοῦ σώματος τοῦ κυρίου
010v Imagines Imago picta 10 Imago Matthaei euang.
(Vis. contenu) portrait
(Vis. position) pleine page
PTB_#
G15096.Mt
PTB_info
Matthew seated, inking his pen, holding scroll; stool, footstool, desk, lectern; inkwell with pen-box, lunellum, pumice, scrolls, codex; ornamented frame
011 Prologi Librorum Biblicorum In Euang.: definitiones nominis euangelii (von Soden [77, 78, 79] p. 301) 10 Suivent d'autres définitions, le tout formant l'extrait 1 (numéroté) de la chaîne.
Textus
Εὐαγγέλιον ἐστὶ λόγος περιέχων ἀγαθῶν ἀγγελίαν… τὸ ἀπαγγελλόμενον
011--148 Testamentum nouum Euangelium sec. Matthaeum 10 Annotatio liturgica singula in initium Euang. (cf. DC additio)
Additio
κυριακη προς τῆς χριστοῦ γεννήσεως
Titulus initialis
Titulus finalis
011--148v Catenae In Matthaeum
  • CPG C110-C116
10
148v Prologi Librorum Biblicorum In Marc.: argumentum ad catenam
  • BHG 1038e
10
Titulus initialis
Εὐαγγέλιον. κατὰ Μάρκον
Incipit
Πολλῶν εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον καὶ εἰς τὸ κατὰ Ἰωἀννην
Desinit
εἰς ἔντευξιν ταῖς ἐκκλησίαις.
148v Prologi Librorum Biblicorum In Marc.: argumentum von Soden p. 575-576 10 Sine diuisione uisuali cum praecedente.
Incipit
ἀπὸ δὲ τῆς Ῥώμης ἐπίσκοπον αὐτὸν χειροτονήσας. εἰς τὴν Αἴγυπτον ἐκπέμπει. ἔνθα δὴ καὶ τὸ εὐαγγέλιον ὃ δὴ συνεγράψατο κηρύξας· ἐκκλησίας τε πρῶτον ἐπ' αὐτῆς Ἀλεξανδρείας
Desinit
τὸν εὐσεβῆ τῆς εἰς Χριστὸν πίστεως λόγον κατηχήσας ἐφώτισεν
149-149v Prologi Librorum Biblicorum In Marc.: argumentum commune 10 Des. differt ab editione Simotae, coincidit autem cum editis a von Soden (p. 314-315 [120])
Titulus initialis
ὑπόθεσις τοῦ κατὰ Μάρκον εὐαγγέλιον
Incipit
Κατὰ Μάρκον τὸ εὐαγγέλιον ἐπιγέγραπται, ἐπειδὴ αὐτὸς ὁ Μάρκος ὁ μαθητὴς Πέτρου
Desinit
ἠγέρθη ἐν τριημέρωι. καὶ τοῦτο ταῖς μυροφόροις γυναιξὶν. ὁ καταβὰς ἄγγελος ἀπήγγειλεν. ἵνα καὶ αὐταὶ ἀπαγγείλωσι τοῖς μαθηταῖς
150 a-v b Capitula librorum biblicorum In Marc.: capitula 10 F. 151r uacuum
Desinit
μη´. περὶ τῆς αἰτήσεως τοῦ σώματος τοῦ κυρίου
151v Imagines Imago picta 10 Imago Marci euang.
(Vis. contenu) portrait
(Vis. position) pleine page
PTB_#
G15096.Mc
PTB_info
Mark seated, holding pen, touching his lectern; stool, footstool, desk; inkwell with pen-box, lunellum; ornamented frame
152 Prologi Librorum Biblicorum In Marc.: excerptum ex Irenaeo uel notitia breuis de initio 10 Premier extrait de la chaîne
Incipit
Μάρκος ὁ εὐαγγελιστὴς ἀπὸ τοῦ προφητικοῦ πνεύματος
Desinit
πεποίηται· προφητικὸς γὰρ ὁ χαρακτὴρ οὗτος·
152--219 Catenae In Marcum
  • CPG C125-C126
10
152--219v Testamentum nouum Euangelium sec. Marcum 10
Titulus initialis
Titulus finalis
220r-v Prologi Librorum Biblicorum In Luc.: argumentum commune 10
Titulus initialis
ὑπόθεσις τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου
Incipit
Κατὰ Λουκᾶν τὸ εὐαγγέλιον ἐπιγέγραπται. ἐπειδὴ Λουκᾶς, ὁ μαθητὴς Πέτρου
Desinit
καὶ μετὰ ταῦτα ἀνελήφθη βλεπόντων τῶν μαθητῶν.
220v a-222v b Capitula librorum biblicorum In Luc.: capitula 10 F. 223r uacuum
Desinit
πγ´. περὶ Κλεόπα. Τέλος.
223v Imagines Imago picta 10 Imago Lucae euang.
(Vis. contenu) portrait
(Vis. position) pleine page
PTB_#
G15096.Lc
PTB_info
Luke seated, writing; stool, footstool, desk, lectern; inkwell with pen-box, pen, knife, ruler; ornamented frame
224 Prologi Librorum Biblicorum In Luc.: notitia de euangelista 10 Premier extrait de la chaîne
Incipit
Λουκᾶς ὁ μακάριος εὐαγγελιστὴς. ἱατρὸς μὲν ἦν
Desinit
διὸ καὶ τὸ προοίμιον τῆς εὐαγγελικῆς γραφῆς. κατ'ἀκρίβειαν ἐπαγγέλλεται.
224--355 Testamentum nouum Euangelium sec. Lucam 10
Titulus initialis
Titulus finalis
224--355 Catenae In Lucam
  • CPG C130-C137
10
355v-356 Prologi Librorum Biblicorum In Ioh.: argumentum commune 10
Titulus initialis
ὑπόθεσις τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου
Incipit
Κατὰ Ἰωάννην τὸ εὐαγγέλιον ἐπιγέγραπται. ἐπειδὴ Ἰωάννης ὁ ἀδελφὸς
Desinit
ὅτε ἤρξατο κηρύττειν τὸ εὐαγγέλιον· τὸ δὲ ἕτερον ἐν ὧ καὶ πέπονθεν.
356v a-v b Capitula librorum biblicorum In Ioh.: capitula 10 F. 357r uacuum
Desinit
ιη´. περὶ τῆς αἰτήσεως τοῦ κυριακοῦ σώματος. Τέλος.
357v Imagines Imago picta 10 Imago Iohannis euang.
(Vis. contenu) portrait
(Vis. position) pleine page
PTB_#
G15096.Io
PTB_info
John seated, holding pen, resting; chair, footstool, desk, lectern; inkwell, pencase, sponge; ornamented frame
358--505v Testamentum nouum Euangelium sec. Iohannem 10
Titulus initialis
Titulus finalis
358--506 Catenae In Iohannem
  • CPG C140-C147
10 cf. von Soden, p. 545.
Titulus finalis
Τέλος σχολίων τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου ἀπὸ διαφόρων ἑρμηνειῶν.
506v-507v Scholia exegetica biblica De resurrectione: de concordia euangeliorum, incipit "Ἰδοὺ φίλε" 10 Notula de concordantia euangelistarum; cf. von Soden, p. 545
Incipit
Ἰδοὺ φίλε ἀποδίδωμι τὸ χρέος, ὃ ὑπεσχόμην ἐν τοῖς ἔμπροσθεν
Desinit
εἶδον ἄνδρας δύο ἐν ἐσθήσεσιν ἀστραπτούσαις κατὰ τὸν Λουκᾶν.
507v-508 Catenae Explanatio de catenarum redactione 10 - Notula auctoris de methodo compilationis et auctoribus citatis; cf. von Soden, p. 545 - f. 508v et 509v-511v uacua. - f. 509r originaliter uacuum, cf. UC 3.Q
Incipit
Τέλος τῶν σχολίων τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου ἀπὸ διαφόρων ἑρμηνειῶν. Πάντες οἱ φιλοπόνως ἐντυγχάνοντες τῆ τοῦδε τοῦ εὐαγγελίου συγγραφῆ· καὶ πολλὴν τὴν ὠφέλειαν ἐκ τῆς τῶν πονηθέντων ἡμῖν ἀπὸ διαφόρων ἑρμηνειῶν
Desinit
ὅ ἐστι τῶν ἐφετῶν τὸ ἀκρότατον. διηνεκὼς ἐπαπολαύειν. χάριτι καὶ φιλανθρωπία τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν. Τέλος.
Numéro Titre Folios Siècle Date Support Principal Remarque Copistes, Possesseurs & Autres Révision
3.Q Versus et annotationes 009v, 509 13 - Versus duo et annotatio possessoris ipsa manu exarati esse uidentur.

Témoins (3)

Folios Auteur (Rôle) Oeuvre Identifiant Recension
ou partie
Auteur de la recension (Rôle) BHG Date Lit. Siècle Date Commentaire Contenu Rev. Biblio.
009v Versus et epigrammata Incipit "ἡδεῖς ποταμοὺς τέτταρας ὧδε βλέπων"
  • DBBE Type 4823
13
Textus
Ἡδεῖς ποταμοὺς τέτταρας ὧδε βλέπων | πηγῆς ῥεούσης σωστικὰς ἀναβλύσεις | σοφοὺς μαθητὰς πανσόφου διδασκάλου, | πίνε προσιὼν, τὴν θεόρρυτον χάριν.
009v Versus et epigrammata Incipit "ἀνθρωπικὸν πρόσωπον"
  • DBBE Type 4386
13
Textus
Ἀνθρωπικὸν πρόσωπον ἄγει Ματθαῖος, | λέοντος εἶδος εἰκονίζει τὸν Μάρκον, | Λουκᾶν ὁ μόσχος γνησίως ὑπογράφει, | ὡς ἀετὸν σκόπει γε τὸν Ἰωάννην.
509 Annotationes Annotatio anagraphica possessoris 13 Nota dedicatoria Laurae sancti Athanasii in monte Athos (Megiste Laura)
Textus
Αὕτη ἡ ἱερὰ καὶ θεία βίβλος ἀφιερώθη εἰς τὴν σεβάσμιαν καὶ βασιλικὴν Ἀθωνικὴν Λαύραν, τοῦ θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν Ἀθανασίου· καὶ εἰ βουληθείη τινας, ἢ ἱερομόναχος, ἢ ἰδιώτης, ἢ ἄλλον πρόσωπον, ἀλλοτριῶσαι καὶ μεταθῆναι εἰς ἕτερον μοναστήριον· ἢ χάριν φιλίας φιλοδωρήσασθαι τινὸς, ὥστε ἀποξενῶσαι παντελῶς τοῦ μοναστηρίου, ἐχέτω τὰς ἀρὰς τῶν τιη´ θεοφόρων πατέρων καὶ ἔστω ἀφορισμένος ἀπὸ θεοῦ παντοκράτορος, ἐν τῶ νῦν αἰῶνι καὶ ἐν τῶ μέλλοντι, καὶ μετὰ θάνατον ἄλυτος.